4ο Γενικό Λύκειο Χαλκίδας - Σχολ. έτος 2010-11
Καλό διάβασμα και καλή επιτυχία!
Εφ. Ελευθεροτυπία 31-05-1993
@*@*@*@*@*
Ενδεικτικές Ερωτήσεις Α΄ Ομάδας
· Απόδοση περιεχομένου ιστορικών όρων
Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
1. Ιερή Συμμαχία (12)
2. Εθνικά κινήματα (13)
2. Εθνικά κινήματα (13)
3. Φιλελεύθερα κινήματα (13)
4. Καρμπονάροι (15)
5. Φιλική Εταιρεία (16)
6. Φιλελληνισμός (25)
7. Μεγάλη Ιδέα (Γλωσσάριο Ειδικών Όρων, σελίδα 244)
8. Αλυτρωτισμός (34)
9. Ανατολικό Ζήτημα (34)
10. Αρχή της δεδηλωμένης (36)
11. Συνθήκη της Λωζάννης (93)
11. Συνθήκη της Λωζάννης (93)
· Ερώτηση: Σωστό – Λαθεμένο
· Η Ιερή Συμμαχία αποσκοπούσε στην προώθηση των φιλελεύθερων και εθνικών κινημάτων.
· Η ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας δόθηκε εν τέλει, στις αρχές του 1820, στον Δημήτριο Υψηλάντη.
· Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 οδήγησε στην έξωση του Όθωνα.
· Το Νεοτουρκικό Κίνημα του 1908 υποσχέθηκε στους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ισονομία, ισοπολιτεία και ευρύτατο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.
· Στις 25 Μαρτίου 1924 ανακηρύχτηκε από τη Βουλή, με πρωτοβουλία κυρίως του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, η αβασίλευτη δημοκρατία.
· Με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών η Γερμανία έχασε την Αλσατία και τη Λορραίνη, τις οποίες προσάρτησε η Γαλλία.
· Η δικτατορία του Μεταξά της 4ης Αυγούστου 1936 κατέλυσε τους δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας.
· Ερωτήσεις γνώσεως
1. Τι επιδίωκαν οι ηγεμόνες της Ευρώπης στο Συνέδριο Ειρήνης της Βιέννης 1814 – 1815 (σελίδα 9)
2. Τι πέτυχε το Συνέδριο της Βιέννης (σ. 12)
3. Η Επανάσταση του 1821 ήταν προϊόν εθνικού κινήματος. Ποια ήταν τα κυριότερα συστατικά στοιχεία του ελληνικού εθνικού κινήματος; (σ. 16)
4. Το πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας της Ελλάδας (22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου 1830) (σσ. 31-32)
5. Ποιοι κοινωνικοπολιτικοί και εκκλησιαστικοί κύκλοι προκάλεσαν την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843; (35-36)
6. Η κατοχύρωση της λαϊκής κυριαρχίας στο Σύνταγμα 1864 (36-37)
7. Αρχή της δεδηλωμένης και συνέπειες από την εφαρμογή της (36)
8. Τα βασικά γνωρίσματα του εργοστασιακού συστήματος (41)
9. Αίτια της βιομηχανική επανάστασης στην Αγγλία (41-42)
10. Αίτια της ευρωπαϊκής Αποικιοκρατίας (53)
11. Τι σήμαινε εκσυγχρονισμός στην Ελλάδα από το 1870 μέχρι το 1922; (σελίδες 60-62)
12. Α’ Βαλκανικός Πόλεμος: Συνθήκη ειρήνης του Λονδίνου (69-70)
13. Τι προέβλεπε η συνθήκη Ειρήνης του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1913) και σε ποιες διπλωματικές ενέργειες προέβη η Ελλάδα προκειμένου να εξασφαλίσει τη συνεργασία της Ρουμανίας για την υπογραφή της συνθήκης; (73)
14. Συνέπειες Α’ Παγκοσμίου πολέμου (80-81)
15. Συνθήκες Σεβρών – Νεϊγύ (85)
16. Οι ελληνικές διεκδικήσεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (88-89)
17. Συμπεράσματα για το Μικρασιατικό πόλεμο (93)
18. Η Εθνική Αντίσταση και η σημασία της (123-124)
19. Ολοκαύτωμα – Συνέπειες Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (131 -132)
Θέματα Β΄Ομάδας (Πηγές - Παραθέματα)
Θέματα Β΄Ομάδας (Πηγές - Παραθέματα)
Επεξεργασία ιστορικών πηγών σε συνάρτηση με ιστορικές γνώσεις
Με βάση την αφήγηση του Λάκη Σάντα (μαζί με το Μανώλη Γλέζο κατέβασε τη ναζισιτική σημαία από την Ακλρόπολη στις 31 Μαϊου 1941) και αηιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσσιάσετε την εθνική Αντίσταση των Ελληνων πατριωτών εναντίον των κατακτητών κατά τη διαρκεια τη κατοχής (1941-1944)
«Προχωρήσαμε συρτά με την κοιλιά. Μας χώριζαν περίπου 50-60 μέτρα απ' τον κοντό που είχαν τη σημαία τους. Χωριστήκαμε και πηγαίναμε ανάμεσα στα μάρμαρα, πετώντας κάθε τόσο πέτρες μήπως ήταν κανένας Γερμανός σκοπός κρυμμένος. Όταν φτάσαμε κοντά στον κοντό είδαμε την ξύλινη σκοπιά τους. Πετάξαμε πάλι κάνα-δυο πέτρες κι όταν είδαμε ότι ήταν ησυχία σηκωθήκαμε όρθιοι και προχωρήσαμε θαρρετά. Φτάσαμε στον κοντό. Ψηλά κυμάτιζε η σημαία τους. Λύσαμε το συρματόσχοινο και τραβήξαμε για να την κατεβάσομε. Μα την είχαν μπλέξει στην κάτω άκρη της με τα τρία συρματόσχοινα που στήριζαν τον κοντό. Κρεμόμαστε κι οι δυο για να την κατεβάσομε μα δεν κατέβαινε. Αρχίσαμε τότε με τη σειρά να σκαρφαλώνομε στον σιδερένιο κοντό για να την φτάσομε και να την κόψομε. Μα ήταν 20 μέτρα ο κοντός και λείος κι ήταν αδύνατο να την φτάσομε. Κουρασμένοι σταθήκαμε για λίγο κι απογοητευτήκαμε, σκεφτόμαστε τι να κάνομε. Να φύγομε χωρίς την σημαία τους λάφυρο, δεν το σκεφτήκαμε ούτε μια στιγμή. Και μέσα στην ένταση της σκέψης μας, σκεφτήκαμε ότι πρέπει να σπάσομε τα τρία συρματόσχοινα για να μπορέσομε να την κατεβάσομε. Αρχίσαμε τότε με τα χέρια μας, με τα δόντια μας, με ό,τι μπορούσαμε να προσπαθούμε να ξεκολλήσομε τα συρματόσχοινα απ' τους σκουρασμένους χαλκάδες με τους οποίους κρατιότανε στα γύρω μάρμαρα. Κραυγή ενθουσιασμού μου ξέφυγε όταν έσπασε το πρώτο. Κατόπιν έσπασε και το δεύτερο και μετά το τρίτο. Αμέσως ξεμπλέξαμε τα συρματόσχοινα και τότε το μισητό σύμβολο του φασισμού κατέβηκε. Ήταν μια τεράστια σημαία 4 μ. μήκος και 2 μ. πλάτος. Στη μέση είχε τον αγκυλωτό σταυρό και στην απάνω άκρη τον γοτθικό πολεμικό σταυρό του Κάιζερ. Με λύσσα την κόψαμε απ' το συρματόσχοινο και την μαζέψαμε. Σχίσαμε από ένα κομμάτι απ' τον αγκυλωτό σταυρό. Την υπόλοιπη την κάναμε ρολό και την πήραμε. Είχαν περάσει τρεις ώρες περίπου απ' την ώρα που είχαμε ξεκινήσει. Το φεγγάρι είχε χαθεί και μαζί μ' αυτό και οι οπτασίες των προγόνων μας ευχαριστημένες. Ο αέρας μας δρόσιζε τα φλογισμένα πρόσωπά μας και μας έφερνε από μακριά τα χάχανα των Γερμαναράδων. "Α! τώρα γελάστε και τραγουδήστε όσο θέλετε, αύριο το πρωί θα τα πούμε", σκέφτηκα. Κατεβήκαμε απ' το ίδιο μέρος. Για να την πάρομε μαζί μας ήταν αδύνατο γιατί η ώρα της κυκλοφορίας είχε περάσει. Τότε αποφασίσαμε να την κρύψομε μέσα στην ίδια τη σπηλιά, κάτω στο ξεροπήγαδο. Κατεβήκαμε σιγά σιγά μέχρι κάτω, φτάσαμε στο χείλος του ξεροπήγαδου και την πετάξαμε όπως ήταν, τυλιγμένη σε μπόγο, μέσα. Ακούσαμε τον γδούπο της και ησυχάσαμε. Ανεβήκαμε πάλι και φύγαμε σιγά σιγά, πηγαίνοντας σύρριζα στον τοίχο και προσέχοντας μην συναντήσομε καμιά γερμανική περίπολο. Όταν βρισκόμαστε στη μέση του δρόμου περίπου για το σπίτι μας, μας σταμάτησε ξαφνικά με το πιστόλι στο χέρι ένας Έλληνας αστυνομικός που φύλαγε σκοπός σ' ένα δημόσιο ταμείο. Στην αρχή σκέφτηκα να του επιτεθώ με το μαχαίρι. Αλλά κατόπιν του μιλήσαμε ευγενικά και θαρρετά και του δώσαμε να καταλάβει ότι πρέπει να μας αφήσει να πάμε στα σπίτια μας χωρίς βέβαια να του πούμε τίποτε για το ζήτημα της σημαίας. Μας άφησε και φύγαμε. Φτάσαμε στα σπίτια μας, καθησυχάσαμε τους δικούς μας που μας περίμεναν γεμάτοι αγωνία μη ξέροντας πού είμαστε. Όλη τη νύχτα δεν κοιμήθηκα. Και το πρωί ήρθε ο Μανώλης και ανεβήκαμε στην ταράτσα του σπιτιού μου και κυττούσαμε την Ακρόπολη. Μέχρι τις 11 π.μ. της 31ης δεν υπήρχε σημαία στην Ακρόπολη, όπως έλεγαν τώρα τελευταία μετά την απελευθέρωση οι Έλληνες φύλακες της Ακροπόλεως. Η γερμανική φρουρά, η οποία απετελείτο από 20 περίπου άνδρες τα είχε χάσει. Πανικός στο γερμανικό στρατηγείο. Οι κούρσες πήγαιναν κι έρχονταν. Τι έγινε η πολεμική τους σημαία; Ποιος τόλμησε να την πειράξει; Κατά τις 11 η ώρα πήγαν και βάλαν μιαν άλλη στη θέση της πιο μικρή. Με τις απογευματινές εφημερίδες βροντοφωνήσανε οι Γερμανοί τις κυρώσεις τους. Επήραν τα δακτυλικά μας αποτυπώματα απ' το σιδερένιο κοντό και μας κατεδίκασαν ερήμην σε θάνατο (γιατί δεν μας ήξεραν). Επίσης όλους τους τυχόν συνενόχους μας. Μας επικήρυξαν και με χρηματικό ποσόν. Περιόρισαν τις ώρες κυκλοφορίας των πολιτών και απέλυσαν τον αρχηγό της Αστυνομίας και τους διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιφερείας της Ακροπόλεως. Επίσης, συνέλαβαν όλους τους Έλληνες φύλακες της Ακροπόλεως, τους οποίους όμως άφησαν ελευθέρους, αφού εξήτασαν τα αποτυπώματά τους και τους ανέκριναν, τη δε φρουρά τους την κατεδίκασαν εις θάνατον και την εξετέλεσαν. Μου φαίνεται πως βγήκαν λίγο ξινά τα γλέντια των Γερμαναράδων για τον θρίαμβο της Κρήτης... Αμέσως το νέο διαδόθηκε σαν αστραπή στην Αθήνα και στον Πειραιά και στα περίχωρα και κατόπιν σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Το Λονδίνο και το Κάιρο την άλλη νύχτα έπλεξαν εγκώμια γι' αυτό. Θα νιώσω άραγε άλλη φορά τα συναισθήματα που ένιωθα εκείνες τις ημέρες όταν άκουγα γύρω μου παντού τους Έλληνες με υπερηφάνεια και ειρωνεία για τους Γερμανούς να μιλούν για το γεγονός αυτό και να το χαρακτηρίζουν παίρνοντας κουράγιο για την αρχή του καινούργιου πολέμου της Αντίστασης. Έβλεπες παντού τον κόσμο να έχει αναθαρρήσει, να περπατάει με ψηλά το κεφάλι, ξέροντας καλά ότι το καζάνι άρχισε να βράζει πάλι... Κι έτσι αρχίσαμε...»
Εφ. Ελευθεροτυπία 31-05-1993
@*@*@*@*@*
- Εξεταστέα Ύλη
Κεφάλαιο Α’. Η Ευρώπη και ο κόσμος τον 19ο αιώνα (1815-1871)
1. Το Συνέδριο της Βιέννης
2. Τα εθνικά και φιλελεύθερα κινήματα στην Ευρώπη
3. Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 – Ένα μήνυμα ελευθερίας για την Ευρώπη
4. Το ελληνικό κράτος και η εξέλιξή του (1830 – 1881)
5. Το Ανατολικό Ζήτημα και ο Κριμαϊκός Πόλεμος
6. Η Βιομηχανική Επανάσταση
1. Η ακμή της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας
3. Προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας
4. Εθνικά κινήματα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
5. Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912 -1913)
Κεφάλαιο Γ΄. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και οι άμεσες επιπτώσεις του
1. Οι ανταγωνισμοί των μεγάλων δυνάμεων (1870 – 1914)
2. Η διεξαγωγή και η έκβαση του πολέμου (1914-1918)
3. Η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο
4. Το Συνέδριο Ειρήνης των Παρισίων (1919-1922)
5. Ο Μικρασιατικός πόλεμος
6. Η Ρωσική Επανάσταση
Κεφάλαιο Δ. Η Ευρώπη και ο κόσμος κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου
1. Η δεκαετία 1920 – 1930
2. Εσωτερικές εξελίξεις στην Ελλάδα (1923 – 1930)
3. Η διεθνής οικονομική κρίση και οι συνέπειες της
4. Η Ελλάδα στην κρίσιμη δεκαετία 1930 – 1940
Κεφάλαιο Ε. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμο
1. Προς νέα ένοπλη αναμέτρηση
1. Προς νέα ένοπλη αναμέτρηση
2. Η επικράτηση της Γερμανίας στην ηπειρωτική Ευρώπη και η επέκταση του πολέμου (1939 – 1942)
3. Η συμμετοχή της Ελλάδας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η εθνική Αντίσταση
4. Η Συμμαχική αντεπίθεση και η ολοκληρωτική ήττα της ναζιστικής Γερμανίας – Η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας
5. Τα εγκλήματα πολέμου κατά της ανθρωπότητας – Το ολοκαύτωμα
- Εδώ και το βιβλίο για μελέτη
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ
1. Η Ιστορία ως μάθημα (…) Λυκείου εξετάζεται με συνδυασμό ερωτήσεων, οι οποίες ταξινομούνται σε δύο ομάδες
Α) Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνονται (δύο) θέματα που μπορούν να αναλύονται σε ερωτήσεις με τις οποίες ελέγχονται οι ιστορικές γνώσεις των μαθητών (ιστορικές έννοιες, ιστορικά γεγονότα, χρονολογίες, δράση ιστορικών προσώπων, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά φαινόμενα, κτλ) και η κατανόησή τους.
Β) Στη δεύτερη ομάδα περιλαμβάνονται δύο (2) τουλάχιστον θέματα που απαιτούν σύνθεση ιστορικών γνώσεων και κριτική ικανότητα (αξιολογήσεις ιστορικών γεγονότων ή ιστορικών προσώπων, ανάλυση αιτιών ή συνθηκών που συντέλεσαν στη διαμόρφωση και εξέλιξη σημαντικών ιστορικών φαινομένων κτλ). Στην περίπτωση αυτή μπορούν να χρησιμοποιούνται ερωτήσεις επεξεργασίας ιστορικού υλικού, το οποίο δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία. Το υλικά αυτό αφορά γραπτές ιστορικές πηγές, εικαστικά έργα, χάρτες διαγράμματα κτλ. που χρησιμοποιούνται ως αποδεικτικά στοιχεία ή ως μέσα άντλησης στοιχείων για την εξαγωγή ιστορικών συμπερασμάτων
2. Η βαθμολογία κατανέμεται κατά 50% σε καθεμία από τις ομάδες αυτές και μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τη βαρύτητα των ερωτήσεων, η οποία καθορίζεται κατά τη διατύπωση των θεμάτων και ανακοινώνεται στους μαθητές γραπτώς
Οδηγίες για τη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων στο Γενικό Λύκειο, ΟΕΔΒ, εκδ. 2009, σσ. 341-342
επιμέλεια Μελάς Θωμάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου